Theo đó, hằng năm, ngay từ đầu năm, căn cứ Luật Đấu thầu, nghị định hiện hành, văn bản hướng dẫn của các cơ quan chức năng và xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ, Cục Quân nhu đã chủ động xây dựng kế hoạch mua sắm tạo nguồn VCQN thông qua Thường vụ, Đảng ủy Chỉ huy Cục và báo cáo với Thường vụ Đảng ủy, Chỉ huy Tổng cục trước khi triển khai thực hiện. Trên cơ sở đó, hướng dẫn, chỉ đạo, tổ chức thực hiện mua sắm, tạo nguồn nghiêm túc, chặt chẽ, đúng nguyên tắc, đúng quy trình, đúng pháp luật và quy định. Trong đó, thực hiện tạo nguồn, mua sắm tập trung các mặt hàng có yêu cầu cao về chính quy, đồng bộ, thống nhất, đặc thù về công nghệ sản xuất, mẫu mới bảo đảm lần đầu bằng hiện vật. Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tăng cường đấu thầu rộng rãi, đấu thầu qua mạng, mua sắm tập trung theo phương thức ký thỏa thuận khung, phân cấp ngân sách cho các đơn vị tạo nguồn tại chỗ phù hợp với khả năng đơn vị. Đồng thời, tổ chức ký kết hợp đồng kinh tế, thanh toán, thanh lý hợp đồng với các nhà thầu cung cấp, sản xuất chặt chẽ, đúng quy định; kịp thời thanh, quyết toán cho các doanh nghiệp theo tiến độ hàng nhập và hợp đồng kinh tế đã ký kết. Chủ động đề xuất, giải quyết cấp ứng kinh phí cho các doanh nghiệp để tạo nguồn vật tư, nguyên phụ liệu phục vụ sản xuất, không để đứt, gãy nguồn hàng trong giai đoạn giá cả tăng cao hoặc đột biến.
Hằng năm, Cục Quân nhu chủ động phối hợp với các cơ quan nghiệp vụ của BQP và các đơn vị rà soát, tính toán cân đối các nguồn lực tài chính, bố trí sử dụng ngân sách hợp lý, hiệu quả; thực hiện phân bổ theo đúng quy trình, định mức, tiêu chuẩn, công khai, dân chủ, phát huy hiệu quả sử dụng trong phạm vi được duyệt; kịp thời đề nghị bổ sung ngân sách mua sắm một số mặt hàng quân trang cấp thiết, trước mắt, giải quyết cơ bản nợ tiêu chuẩn một số mặt hàng quân trang và bảo đảm đủ chân hàng, kịp thời cấp phát cho bộ đội thực hiện các nhiệm vụ. Chỉ đạo quân nhu các đơn vị rà soát, báo cáo nhu cầu lắp đặt bếp dầu, bếp điện, máy lọc nước uống trực tiếp, xây dựng kế hoạch phân cấp và tổ chức mua sắm tập trung theo hình thức ký thỏa thuận khung và hướng dẫn đơn vị triển khai ký kết hợp đồng với các đơn vị trúng thầu theo đúng kế hoạch mua sắm, lắp đặt.
Đối với lương thực, thực phẩm, chất đốt, thực hiện phân cấp phù hợp cho từng cấp đảm nhiệm khai thác, bảo đảm tập trung trên cơ sở khảo sát, nắm chắc tình hình giá khu vực đóng quân, tổ chức ký hợp đồng với cơ sở cung cấp uy tín, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Đồng thời, đẩy mạnh tăng gia sản xuất (TGSX), chế biến theo hình thức tập trung; tích cực ứng dụng khoa học kỹ thuật, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, tạo ra sản phẩm có năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế cao, đảm bảo an toàn vệ sinh và thân thiện với môi trường. Qua đó, góp phần chủ động nguồn cung ứng thực phẩm tại chỗ ổn định, chất lượng, an toàn vệ sinh, với giá chi ăn hợp lý, nhất là ở các đơn vị có quân số đông. Năm 2022, giá sản phẩm TGSX, chế biến đưa vào chi ăn cho bộ đội luôn thấp hơn giá thị trường cùng thời điểm, như: rau, củ, quả giảm 22,6%; thịt lợn giảm từ 6,9-7,4%; thịt gia cầm giảm 5,5%; cá các loại giảm 11,5%; đậu phụ giảm 14,3%... Năm 2021, 2022, Cục Quân nhu đã đề xuất Tổng cục, trình Thủ trưởng BQP đầu tư hơn 140 tỷ đồng các dự án TGSX, chế biến trong toàn quân; đề nghị vay vốn để tái đàn, phát triển chăn nuôi với tổng kinh phí 40 tỷ đồng; phối hợp với các cơ quan của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị hỗ trợ các đơn vị Quân đội về giống vật nuôi, vật tư nông nghiệp, thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y và tham gia dự án khuyến nông Trung ương trong lĩnh vực chăn nuôi, giai đoạn 2021-2023....
Bên cạnh kết quả đạt được, quá trình tạo nguồn, mua sắm, bảo đảm VCQN còn gặp rất nhiều khó khăn, đó là: Khối lượng VCQN rất lớn, đa dạng về chủng loại theo từng quân binh chủng, theo từng mùa vụ, cỡ số (chỉ riêng quân trang là trên 2.000 mặt hàng), trong khi đó việc tạo nguồn, mua sắm từng mặt hàng đều phải tuân thủ nghiêm ngặt về tiêu chuẩn kỹ thuật riêng để bảo đảm tính thống nhất, chính quy; yêu cầu nhiều doanh nghiệp trong quân đội cùng thực hiện; lực lượng chuyên môn và trang thiết bị để kiểm tra, đánh giá chất lượng còn ít, chỉ được biên chế ở cấp Cục, các đơn vị đều phải kiêm nhiệm, không có chuyên môn. Mặt khác, trong điều kiện khả năng ngân sách có hạn, nhiều nhiệm vụ đột xuất phát sinh, nhất là các nhiệm vụ gối đầu năm sau cần thực hiện mua sắm tạo nguồn từ cuối năm trước nên phải ứng ngân sách để thực hiện. Ngoài ra, yêu cầu công tác bảo đảm rất khẩn trương, thời gian tạo nguồn ngắn, trong khi đó sản xuất tạo nguồn, nhất là các mặt hàng quân trang đòi hỏi tuân thủ đúng quy trình, phải có thời gian để tạo nguồn nguyên, phụ liệu và sản xuất thành phẩm, nhất là khi dịch bệnh diễn biến phức tạp, giá cả thị trường tăng cao, rất dễ đứt gãy nguồn cung ứng nguyên, phụ liệu do không nhập khẩu được...
Thời gian tới, dự báo tình kinh tế - xã hội đất nước còn nhiều khó khăn, thách thức do ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh, ô nhiễm môi trường, giá cả một số mặt hàng thiết yếu biến động phức tạp, khó lường; các đơn vị tiếp tục thực hiện đổi mới các mặt công tác bảo đảm gắn với đổi mới cơ chế quản lý tài chính... sẽ tác động, ảnh hưởng đến quá trình tổ chức thực hiện nhiệm vụ của Ngành. Để nâng cao chất lượng công tác mua sắm, tạo nguồn VCQN, đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số lực lượng tiến thẳng lên hiện đại, ngành Quân nhu tập trung tham mưu, đề xuất, hướng dẫn, chỉ đạo, tổ chức thực hiện tốt những nội dung, giải pháp chủ yếu sau:
Một là, cấp ủy, chỉ huy cơ quan quân nhu các cấp nắm vững nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, làm tốt công tác tham mưu với cấp ủy, chỉ huy đơn vị trong công tác tạo nguồn, mua sắm VCQN. Cục Quân nhu chủ động tham mưu, đề xuất với TCHC, BQP các giải pháp nâng cao chất lượng công tác tạo nguồn, mua sắm VCQN bảo đảm cho toàn quân; tăng cường kiểm tra, nắm chắc tình hình đơn vị, kịp thời tham mưu phân bổ ngân sách, bảo đảm nhu cầu VCQN cho huấn luyện, SSCĐ, nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất; ưu tiên các lực lượng làm nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biên giới, biển đảo, phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, diễn tập tác chiến chiến lược… Nghiên cứu, tham mưu, đề xuất điều chỉnh, bổ sung các mặt hàng và lượng dự trữ VCQN cho nhiệm vụ đột xuất.
Hai là, tiếp tục đổi mới, hoàn thiện phương thức tạo nguồn, bảo đảm VCQN gắn với đổi mới cơ chế quản lý tài chính trong Quân đội, thể chế kinh tế của Nhà nước. Thực hiện nghiêm quy trình lập, thẩm định, phân bổ dự toán ngân sách hằng năm, tăng cường và mở rộng đấu thầu rộng rãi, đấu thầu qua mạng, mua sắm tập trung theo phương thức ký thỏa thuận khung, chú trọng ưu tiên phân cấp ngân sách các mặt hàng mà đơn vị có khả năng tạo nguồn tại chỗ. Quản lý, giám sát, kiểm soát chặt chẽ số lượng, chất lượng hàng hóa, phân cấp đúng mục đích, đúng pháp luật, tiết kiệm, hiệu quả, không để các sản phẩm kém chất lượng nhập kho, cấp phát cho bộ đội sử dụng.
Ba là, tập trung đầu tư mua sắm trang thiết bị nhà ăn, nhà bếp, dụng cụ cấp dưỡng theo hướng chuẩn hóa, thống nhất, hiện đại, phù hợp với từng loại hình bếp ăn; triển khai lắp đặt bếp điện, bếp dầu, thay thế bếp lò hơi cơ khí, lắp đặt máy lọc nước uống trực tiếp theo lộ trình; trang bị xe bếp tự hành, bếp trung đội dã ngoại và một số trang bị quân nhu bảo đảm cho nhiệm vụ huấn luyện, SSCĐ theo khả năng ngân sách.
Bốn là, đẩy mạnh TGSX, chế biến, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ cao vào chăn nuôi, trồng trọt, phòng chống dịch bệnh gia súc, gia cầm, gắn với bảo vệ môi trường; phát huy hiệu quả các trạm chế biến tập trung, chủ động tạo nguồn lương thực, thực phẩm đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm; quản lý chặt chẽ, hạch toán đầy đủ, rõ ràng giá sản phẩm đưa vào chi ăn hợp lý, giữ ổn định và cải thiện đời sống bộ đội. Tăng cường kiểm tra công tác quản lý, bảo toàn và phát huy nguồn vốn TGSX tại các đơn vị. Hướng dẫn, chỉ đạo đơn vị rà soát, thẩm định, lập danh mục, hạn mức đầu tư TGSX và triển khai hiệu Đề án QN-21 theo đúng kế hoạch, bảo đảm chất lượng, hiệu quả.
Năm là, chủ động tham mưu, xây dựng, điều chỉnh, bổ sung một số tiêu chuẩn, chế độ quân nhu không còn phù hợp cho các đối tượng và lực lượng làm nhiệm vụ đặc biệt, lực lượng mới thành lập. Tiếp tục chỉ đạo xây dựng các định mức tiêu chuẩn ngành Quân nhu; điều chỉnh, bổ sung, hoàn chỉnh hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật, định mức vật tư các sản phẩm quân nhu, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách Ngành; đẩy mạnh thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và quản lý, chi tiêu, sử dụng kinh phí, vật tư, hàng hóa đúng mục đích, chế độ, tiêu chuẩn.
Phát huy kết quả đạt được, với quyết tâm cao của lãnh đạo, chỉ huy và cán bộ, chiến sĩ, nhân viên, ngành Quân nhu sẽ tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả phương thức tạo nguồn, mua sắm VCQN trong những năm tới; góp phần giữ vững và cải thiện đời sống bộ đội, xây dựng Ngành vững mạnh toàn diện, hoàn thành tốt và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Thiếu tướng AN PHƯƠNG NAM - Cục trưởng Cục Quân nhu/TCHC