Vừa rồi, chúng tôi có dịp cùng đoàn công tác ra thăm quân và dân Quần đảo Trường Sa. Đặt chân lên đảo Trường Sa Lớn - vốn được mệnh danh là “thủ đô” của Quần đảo, mọi người ngỡ ngàng trước cảnh quan, môi trường nơi đây. Từ doanh trại, nhà kho, thao trường, tất cả đều được xây dựng khang trang, sạch, đẹp. Những con đường bê-tông phẳng lỳ ẩn dưới màu xanh bao phủ khắp đảo bởi những tán cây bàng vuông, phong ba, dừa biển... Từng hàng cây cảnh được chăm sóc, cắt tỉa gọn gàng. Cạnh đó, hệ thống bảng tin, pano, khẩu hiệu... được bộ đội tự tay thiết kế chính quy, bắt mắt.
Trò chuyện với Đại úy, bác sĩ Phan Quang Thịnh, Bệnh xá trưởng Bệnh xá đảo Trường Sa Lớn, chúng tôi được biết, cách đây vài tháng, Bệnh xá Đảo vừa cấp cứu thành công ngư dân Trần Thanh Tú, sinh năm 1994, quê ở xã Long Hải, huyện Phú Quý, tỉnh Bình Thuận, ngư dân tàu cá BTh 98426 TS. Tú bị đột quỵ não khi đang đánh bắt hải sản trên ngư trường Trường Sa. Khi được chuyển vào đảo, anh đã bị liệt nửa người trái, đau đầu, tình trạng khá nguy kịch. Sau khi hội chẩn, các y, bác sĩ ngay lập tức tiến hành bù nước, điện giải, sử dụng phác đồ điều trị bệnh nhân đột quỵ não... Do tình trạng bệnh nhân vẫn diễn biến nặng nên Bệnh viện Quân y 175 đã xin ý kiến cấp trên điều máy bay cùng kíp cấp cứu của Bệnh viện ra đảo. Nhờ đó, bệnh nhân được cấp cứu và vận chuyển vào đất liền điều trị ngay trong ngày.
Các y, bác sĩ ở đây còn kể chúng tôi nghe trường hợp thuyền viên Nguyễn Thành Trung, 46 tuổi, quê ở Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang, ngày 01/9/2016, bị trượt chân rơi từ boong tàu Hoàng Phúc 18 xuống hầm tàu chứa đá xây dựng ở độ cao 3 m. 15 phút sau khi xảy ra tai nạn, bệnh nhân thấy đau đầu, tê nửa người. Tiếp đó, ý thức yếu dần, có lúc tim gần như ngừng đập. Do vị trí tàu neo đậu gần đảo Trường Sa Lớn nên bệnh nhân nhanh chóng được đưa lên Bệnh xá đảo cấp cứu. Kết quả chụp X-quang cho thấy nạn nhân bị đa chấn thương nặng, vỡ lún xương sọ, tổn thương não. Nhận thấy tình trạng của nạn nhân rất nguy kịch, thông qua hệ thống Telemicine Bệnh viện Quân y 175 đã chỉ đạo ê-kíp y, bác sĩ Bệnh xá đảo tiến hành phẫu thuật vào rạng sáng 02/9. Sau ca mổ, bệnh nhân bị mất nhiều máu, các y, bác sĩ đã hiến máu truyền cho bệnh nhân, cải thiện được tình trạng rối loạn đông máu. Tuy nhiên, do tình trạng bệnh nhân vẫn diễn biến nặng nên Bệnh viện Quân y 175 đã xin ý kiến cấp trên và cử một kíp cấp cứu ra đảo, chuyển bệnh nhân về đất liền điều trị ngay trong ngày 02/9...
Đó chỉ là 2 trong những ca bệnh mà Đảo Trường Sa Lớn thực hiện những năm gần đây. Có thể nói, với sự hiện diện của những thầy thuốc Quân đội, nhiều năm trở lại đây, bộ đội và người dân trên đảo rất yên tâm. Bác sĩ Phan Quang Thịnh cho biết thêm: Thời gian qua, Bệnh xá được đầu tư về trang thiết bị đồng bộ nên công tác khám, cấp cứu, chữa bệnh cho cán bộ, chiến sĩ, bà con ngư dân được cải thiện rõ rệt. Một vườn thuốc nam với trên 10 loại cây thuốc như ngải cứu, nha đam, dâu tằm, trinh nữ, mạch gấu... cũng đã hình thành, nhờ đó mà phần lớn người dân và cán bộ, chiến sĩ đảo tiết kiệm được thuốc men, dược liệu để dành chữa trị cho những người bệnh nặng hơn. Nhiều trường hợp sau khi được cấp cứu kịp thời tại đây khi chuyển về đất liền đã được đảm bảo an toàn về tính mạng, sức khỏe có chuyển biến tích cực. Mặc dù còn nhiều khó khăn nhưng các thầy thuốc vẫn luôn cố gắng hoàn thành nhiệm vụ, đảm bảo cho cán bộ, chiến sĩ yên tâm công tác. Anh Nguyễn Thế Thành, ngư dân quê Quảng Ngãi đang điều trị tại Trung tâm Y tế thị trấn Trường Sa tâm sự với chúng tôi: “Được sự quan tâm, chăm sóc nhiệt tình của các y, bác sĩ, tình hình sức khỏe của tôi được cải thiện đáng kể. Các y, bác sĩ còn nhường một phần khẩu phần ăn của mình để giúp tôi bổ sung chất dinh dưỡng, nhanh chóng phục hồi sức khỏe”.
Tại đảo Tiên Nữ, chúng tôi vào thăm căn phòng làm việc của Trung úy QNCN Trương Xuân Đài, y sĩ. Phòng rộng khoảng 4 m2 bài trí khá đơn giản, chỉ đủ kê 01 chiếc bàn làm việc, 01 tủ thuốc, 01 chiếc giường. Anh cho biết, mặt bệnh ở đây phức tạp nên những lúc rảnh rỗi, anh đều dành thời gian đọc sách, lên mạng tìm hiểu để bổ sung thêm kiến thức. Kể tôi nghe về kỷ niệm của mình, anh cho biết: Ngay những ngày đầu ra đảo nhận công tác (tháng 5/2018), anh đã tiếp nhận ca bệnh khó là một ngư dân bị liệt tứ chi, khó thở, đau bụng âm ỉ, toàn thân đau nhức, bí tiểu... Nhờ được huấn luyện và trang bị kiến thức trước đó, anh đã kịp thời thăm khám, điều trị. Chỉ vài ngày sau, bệnh nhân có sức khỏe ổn định và tiếp tục ra khơi. Khi được hỏi về động lực khiến anh gắn bó lâu dài với các đảo chìm vốn rất khó khăn này, anh cho biết: “Cứ mỗi lần sau chuyến đi biển, được bà con lên đảo thăm hỏi, động viên, tôi lại thấy mình cần phải ở lại đây lâu hơn nữa...”.
Vất vả nhất có lẽ là những chiến sĩ quân y công tác ở các nhà giàn DK1. Tại đây, chúng tôi gặp Trung tá QNCN Trần Văn Du, Y sĩ Nhà giàn Huyền Trân, người đã gắn bó với các nhà giàn hơn 14 năm. Số lượng nhà giàn anh “kinh qua” cũng lên đến con số gần “chục”, từ Tư Chính, Quế Đường, đến Phúc Tần, Huyền Trân… Anh kể cho chúng tôi nghe về những kỷ niệm của mình khi “tác nghiệp” trên biển giúp bà con ngư dân “tai qua, nạn khỏi”. Dù ngắn gọn nhưng những câu chuyện ấy cũng khiến chúng tôi cảm nhận được sự nguy cấp tại thời điểm xảy ra sự việc để càng thêm cảm phục các anh hơn.
Trung tá Trương Văn Tứ, Phó Chủ nhiệm Quân y Quân chủng Hải quân cho biết: Trong đất liền còn có các chuyên khoa khác hỗ trợ, ở ngoài đảo, tất cả mọi mặt, từ điều trị đến cấp cứu, các quân y sĩ ở đây đều phải tự quyết định. Vì thế, đòi hỏi họ không chỉ phải có tinh thần trách nhiệm cao, trình độ chuyên môn giỏi, đặc biệt là cần phải có khả năng phán đoán, xử trí tình huống tốt. Bởi vậy, các y, bác sĩ trước khi ra đảo công tác được chuẩn bị từ tinh thần, chuyên môn trước đó 1 năm. Những năm gần đây, chất lượng khám, chữa bệnh trên Quần đảo được nâng lên một bước do phần lớn các đảo, điểm đảo đã được lắp đặt hệ thống Telemicin kết nối trực tiếp với các chuyên khoa của Bệnh viện Quân y 175 để nhận được sự tư vấn, hỗ trợ cần thiết. Những ca cấp cứu khó, vượt quá khả năng và điều kiện cho phép, các kíp quân y trên đảo sẽ liên lạc, hội chẩn với các bác sĩ trong đất liền để cùng xử lý, lên phương án điều trị tốt nhất cho bệnh nhân hoặc xin ý kiến cấp trên vận chuyển bệnh nhân bằng máy bay về đất liền tiếp tục điều trị.
Cũng tại các điểm đảo, chúng tôi có dịp tiếp xúc, trò chuyện với nhiều y, bác sĩ, dù đang công tác ổn định tại những cơ sở y tế lớn của Quân đội, như Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Bệnh viện Quân y 175, Bệnh viện Quân y 4… nhưng vẫn tình nguyện ra Trường Sa công tác. Với họ, đây là niềm vinh dự, tự hào mà không phải ai cũng có được. Nhờ có các anh, giữa muôn trùng sóng gió, trang thiết bị thiếu thốn nhưng công tác khám chữa bệnh trên Quần đảo luôn được đảm bảo, nhiều ca chấn thương nặng đã được xử trí kịp thời. Chỉ tính riêng trong 5 năm gần đây, các bệnh xá trên Quần đảo đã khám bệnh và cấp thuốc cho hơn 56.000 lượt, cấp cứu cho trên 400 trường hợp quân và dân...
Có thể nói, vượt qua muôn vàn khó khăn, muôn trùng sóng gió, đội ngũ y, bác sĩ trên Quần đảo Trường Sa luôn phát huy phẩm chất người thầy thuốc "Bộ đội Cụ Hồ", ngày đêm lặng lẽ, âm thầm cống hiến, phục vụ bộ đội và Nhân dân. Họ chính là “điểm tựa” vững vàng để cán bộ, chiến sĩ yên tâm công tác, bà con ngư dân vươn khơi, bám biển, giữ vững chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc nơi đầu sóng, ngọn gió.
TRANG THU (Bộ Tham mưu Quân chủng Hải quân)