Tuy nhiên, các đơn vị chủ yếu thực hiện theo phương pháp truyền thống, dùng chum, vại để ủ giá đỗ, phải thay nước thường xuyên, tốn nhiều công sức, thời gian; năng suất không cao, giá đỗ không đều, đẹp. Để khắc phục hạn chế nêu trên, mới đây, đồng chí Đại úy Lê Phạm An, Trợ lý Phòng Hậu cần - Kỹ thuật, Lữ đoàn 204, Binh chủng Pháo binh nghiên cứu, thiết kế “Thiết bị ủ giá đỗ bằng phương pháp tưới nhỏ giọt tuần hoàn sử dụng năng lượng mặt trời”.
Thiết bị bao gồm: (1) Khay ủ giá đỗ, vỉ nén và que cài: Thiết bị có 5 khay bằng nhựa, dạng hình hộp chữ nhật, kích thước 60 x 40 x 20 cm. Đáy của khay có nhiều lỗ nhỏ đường kính 3mm, khoảng cách giữa các lỗ 1,5cm để nước chảy tuần hoàn từ trên xuống dưới. Bên trong khay có vỉ nén giá đỗ được làm bằng tấm inox, kích thước 58 x 38 cm. Que cài bằng inox dạng tròn, đường kính 3mm, dài 45cm để nén chặt giá đỗ.
(2) Thùng chứa và hồi lưu nước: làm bằng nhựa, dạng hình hộp chữ nhật, kích thước 60 x 40 x 40cm, thể tích 96l.
(3) Hệ thống tưới nhỏ giọt tuần hoàn gồm máy bơm công suất 60w, vòi tưới làm bằng ống nhựa đường kính 15mm, trên ống nhựa có các lỗ nhỏ đường kính 3mm để tưới nhỏ giọt.
(4) Nguồn cung cấp điện gồm pin năng lượng mặt trời, công suất 100w và đồng hồ hẹn giờ. Sản phẩm đơn giản, dễ lắp đặt, sử dụng, gọn nhẹ, thuận tiện, an toàn, giá thành khoảng 1,2 triệu đồng.
Cách ngâm ủ giá đỗ: Trước khi ngâm ủ, đậu xanh được ngâm nước ấm theo tỷ lệ 2 sôi, 3 lạnh, thời gian từ 6 - 8 giờ, mỗi khay có thể chứa 1,5kg đậu hạt. Vệ sinh sạch sẽ thiết bị, kiểm tra hoạt động của pin, đồng hồ hẹn giờ, hoạt động của máy bơm, vòi tưới. Tiến hành lót lá cây dưới khay ủ giá đỗ (lá chuối xé nhỏ hoặc lá nhãn, lá tre…), sau đó cho hạt đậu xanh đã ngâm vào trong khay rồi tiếp tục phủ bên trên bằng lá cây, dùng vỉ nén và que cài để nén chặt lại.
Máy bơm được lắp vào trong thùng nước, kết nối với giàn tưới nước, sau đó đặt các khay lên trên thùng nước. Sau 2 ngày, giá đỗ phát triển thì thay nước và điều chỉnh que cài sang nấc cao hơn. Pin được lắp đặt ngoài trời để thu trữ nguồn năng lượng mặt trời cung cấp nguồn điện cho máy bơm hoạt động thông qua dây dẫn và đồng hồ hẹn giờ. Dùng đồng hồ hẹn giờ để máy bơm hoạt động bơm nước 5 lần/ngày, mỗi lần bơm 1 giờ. Sau khoảng 4 - 4,5 ngày ngâm ủ sẽ cho thu hoạch giá đỗ. So với dùng phương pháp truyền thống, thiết bị này rút ngắn thời gian 12 giờ, tiết kiệm 80% nước tưới tỷ lệ sản phẩm tăng từ 0,5 - 0,6kg cho 1kg giá đỗ.
Thiết bị được ứng dụng tại Lữ đoàn 204 và các đơn vị của Binh chủng Pháo binh, mang lại hiệu quả cao, phù hợp trên tàu biển, trên đảo, hoạt động dã ngoại… nơi khan hiếm nước ngọt. Sáng kiến đoạt giải 3 Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội lần thứ 23.
THẾ VINH