Phương pháp điều trị chủ yếu và triệt để nhất với các bệnh lý bướu giáp là phẫu thuật mở hoặc phẫu thuật nội soi. Hiện nay, các bệnh viện chủ yếu đang sử dụng phương pháp phẫu thuật nội soi qua đường nách vì không để lại sẹo ở cổ như phương pháp mổ mở. Tuy nhiên, khoảng cách từ nách đến tuyến giáp xa nên phải bóc tách tạo đường hầm dài và rộng nên có thể gây áp xe vùng thành ngực (nhất là với nữ giới), thời gian hồi phục chậm, gây đau nhiều và để lại sẹo vùng ngực.
Để khắc phục những nhược điểm đó, Bác sĩ, Thượng úy Chu Đức Hùng cùng nhóm nghiên cứu Khoa Ung bướu, Bệnh viện Quân y 105/Tổng cục Hậu cần đã thực hiện phương pháp phẫu thuật nội soi cắt u giáp qua đường tiền đình miệng. Ưu điểm của phương pháp này là: Mang lại thẩm mỹ tối ưu cho bệnh nhân do hoàn toàn không để lại sẹo vì chỉ có một đường mổ rạch nhỏ ở tiền đình miệng; hạn chế đau và rút ngắn thời gian nằm hậu phẫu do đường hầm bóc tách ngắn hơn; giảm chi phí điều trị cho bệnh nhân.
Phương pháp này có thể được chỉ định nếu bệnh nhân có các điều kiện sau: Kích thước tuyến giáp trên siêu âm <10cm, thể tích tuyến giáp < 45mm3, kích thước u < 6cm (với u lành ) và < 2cm (với ung thư); Bethesda 3 hoặc 4; ung thư tuyến giáp biệt hóa chưa có di căn xa hoặc xâm lấn tại vùng; bệnh nhân có nhu cầu kết quả thẩm mỹ tối ưu.
Chống chỉ định với các bệnh nhân: Không thỏa mãn các điều kiện trên; không đủ tiêu chuẩn cho cuộc gây mê thông thường; có tiền sử xạ trị vùng đầu cổ, trung thất trên; đã phẫu thuật vùng cổ trước; u giáp tái phát; cường giáp; bướu giáp thòng; áp xe khoang miệng; ung thư tuyến giáp di căn hạch cổ bên, di căn xa, xâm lấn vùng, ung thư kém biệt hóa hoặc không biệt hóa.
    |
 |
| Hình ảnh các phương pháp phẫu thuật điều trị các bệnh lý bướu giáp. Ảnh: CTV |
Tiến hành phẫu thuật như sau:
(1) Chuẩn bị: Bệnh nhân được đưa vào phòng mổ; đặt đường truyền, theo dõi mạch, huyết áp, Sp02 bằng monitor; có thể dùng kháng sinh trước mổ; gây mê nội khí quản với ống đặt đường mũi; tư thế bệnh nhân nằm ngửa với gối kê dưới vai giúp cổ ưỡn ra bộc lộ phẫu trường một cách rõ ràng nhất.
(2) Phẫu thuật:
Bước 1 - Đặt Trocar: Sát khuẩn vùng cổ, mặt, khoang miệng bằng Povidin; tạo đường vào cho các Trocar ở tiền đình môi dưới gồm 1 Trocar 10mm tại vị trí chính giữa môi dưới ngay phía trên nếp hãm môi dưới và 2 Trocar 5mm đối xứng 2 bên cách Trocar 10mm từ 1,5-2cm; dùng 30ml nước muối sinh lý pha với Adrenalin theo tỷ lệ 1/500.000 (1mg Adrenalin pha với 500ml nước muối sinh lý) bơm vào dưới cơ da vùng cổ trung tâm, dưới cơ bám da cổ để bóc tách tạo khoang; đặt Trocar 10mm, bơm CO₂ tạo khoang phẫu trường áp lực CO₂ khoảng 6 mmHg với tốc độ bơm 15l/phút, sau đó đặt 2 Trocar 5mm trên cùng bình diện, đầu 3 Trocar gặp nhau ở vị trí đường giữa.
Bước 2 - Bộc lộ tuyến giáp: Dùng dao siêu âm hoặc Hook bóc tách dưới cơ bám da cổ và trên cân cơ trước giáp tạo vùng phẫu thuật với các giới hạn trên là sụn giáp, dưới là hõm ức và 2 bên qua cơ ức đòn chũm; tách cơ trước giáp tại đường giữa bộc lộ tuyến giáp.
Bước 3 - Cắt u: Khâu treo cơ trước giáp mở rộng phẫu trường bằng một sợi chỉ Vicryl 2.0; tiến hành cắt u tuyến giáp hoặc thùy giáp, toàn bộ tuyến giáp bằng dao siêu âm bảo tồn thần kinh quặt ngược và tuyến cận giáp; lấy bệnh phẩm bằng túi nội soi qua lỗ Trocar 10mm.
Bước 4 - Kết thúc: Lau rửa sạch phẫu trường, cầm máu, đặt dẫn lưu trong các trường hợp cần thiết, khâu phục hồi cân cơ trước giáp bằng chỉ Vicryl 3.0; đóng các lỗ Trocar bằng chỉ Vicryl 3.0.
Bệnh nhân được theo dõi dấu hiệu sinh tồn; tình trạng đau, chảy máu, khó thở, hạ Calci máu, nhiễm trùng và được điều trị bằng thuốc kháng sinh, giảm đau, giảm nề. Tụ máu, dịch theo đường đi Trocar và vị trí bóc tách thông thường tự hết sau 02 tuần. Tổn thương dây thần kinh quặt ngược tạm thời sẽ tự hồi phục sau 02-04 tuần. Khi bệnh nhân bị chảy máu, dùng dao siêu âm hoặc Kelly kẹp đốt cầm máu. Bệnh nhân có biểu hiện tê bì tay chân cần bù Calci đường uống trong 02-04 tuần.
Sau mổ, bệnh nhân được băng ép gạc quanh cằm trong vòng 24 giờ, uống nước ngay sau phẫu thuật; rút ống dẫn lưu sau 24 giờ (nếu có dẫn lưu). Ngày đầu sau phẫu thuật, bệnh nhân nhịn ăn, bắt đầu ăn đặc dần từ ngày thứ 2. Súc miệng hằng ngày, đánh răng sau 07 ngày.
Phương pháp phẫu thuật nội soi qua đường tiền đình miệng đã áp dụng trong phẫu thuật bệnh nhân bướu giáp tại Bệnh viện Quân y 105 từ tháng 07/2019 đến nay cho kết quả tốt. Đây là kỹ thuật mới, có thể thực hiện ở tất cả các bệnh viện nếu được trang bị giàn máy phẫu thuật nội soi.
Sáng kiến đoạt giải Nhì trong Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội lần thứ 21.
VIỆT NGA