Vào lúc 08 giờ 30 ngày 10-5-2019, tại Cảng xuất, nhập xăng dầu Kho 661, tàu chở dầu mang số hiệu 51-11-79 (Lữ đoàn 649, Cục Vận tải, Tổng cục Hậu cần) đang tiến hành cấp nhiên liệu TC-1 vào Phân kho xăng dầu 14 (Kho 661, Cục Xăng dầu).Bất ngờ, một tàu chở hàng của dân vận hành trên sông, bị mất lái đã đâm tàu dầu, làm thủng vỏ tàu, gây ra sự cố tràn dầu TC-1 trên sông Mã.Lúc này, tàu thuyền qua lại trên sông khá tấp nập.Nguy cơ một vụ hỏa hoạn trên sông có thể xảy ra. Ngay lập tức, thuyền trưởng tàu 51-11-79 phát tín hiệu báo động sự cố đâm va tàu và ra lệnh dừng cấp phát, đóng hệ thống van công nghệ; điều chỉnh các hầm hàng phòng chống chìm đắm tàu và tiến hành các biện pháp bịt lỗ thủng. Nhận được tín hiệu khẩn cấp của tàu 51-11-79, Trưởng phân kho 14 lệnh cho các lực lượng dừng tiếp nhận; điện báo chỉ huy Kho; đóng các van trên tuyến ống công nghệ… Chỉ huy Kho 661 triệu tập họp Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai- tìm kiếm cứu nạn; thông báo và đề nghị Ban Chỉ đạo ứng phó sự cố tràn dầu, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai - tìm kiếm cứu nạn/tỉnh Thanh Hóa… nhanh chóng tăng cường lực lượng, phương tiện ứng phó sự cố tràn dầu theo kế hoạch đã hiệp đồng. Đồng thời, triển khai ngay lực lượng, phương tiện tại chỗ thực hành ứng cứu tràn dầu ban đầu. Khoảng 15 phút sau, lực lượng, phương tiện chuyên dụng của các đơn vị, địa phương đã có mặt tại hiện trường.Dưới sự chỉ đạo của Ban Chỉ huy lâm thời ứng phó sự cố tràn dầu, các lực lượng (Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng, Bộ Chỉ huy Quân sự, Cảnh sát Giao thông đường thủy, Công an Phòng cháy chữa cháy tỉnh Thanh Hóa; Cảng vụ Hàng hải Thanh Hóa; Hải đội 433/Hải đoàn 128/Quân cảng Sài Gòn/Quân chủng Hải quân…) khẩn trương triển khai thực hiện nhiệm vụ ứng phó sự cố tràn dầu theo hiệp đồng. Thiết lập vành đai an toàn quanh khu vực xảy ra sự cố. Tàu đầu kéo của Cảng vụ Hàng hải Thanh Hóa (do Lữ đoàn 649 đóng thế) tiến hành lai dắt tàu hàng ra khỏi khu vực sự cố. Lực lượng công an tổ chức điều chỉnh, cảnh giới giao thông trên sông; hướng dẫn tàu thuyền trong  khu vực bị tràn dầu nhanh chóng cơ động ra khỏi khu vực nguy hiểm. Tiến hành điều chỉnh giao thông trên đường bộ và bố trí các chốt chặn trên các trục đường giao thông, không cho người và phương tiện vào khu vực ứng phó, không để người dân tụ tập khiếu kiện gây mất trật tự an ninh trên địa bàn; ngăn chặn các phần tử xấu gây mất an ninh trật tự. Tổ chức sơ tán người dân ra khỏi khu vực tràn dầu.Để thu gom dầu tràn và rác thải nhiễm dầu ở khu vực xảy ra sự cố, Kho 661 huy động 137 cán bộ, chiến sĩ, triển khai 01 xuồng cứu hộ ST750 kéo 150m phao quây gom dầu tràn trên sông; sử dụng máy móc, các trang thiết bị thu gom dầu và xử lý môi trường. Cùng với đó, các lực lượng cũng nhanh chóng triển khai các trang bị, phương tiện chữa cháy, lực lượng cứu thương, xuồng cứu hộ, sẵn sàng xử trí tình huống cháy nổ có thể xảy ra. Đến 09h00, lỗ thủng thân tàu đã được bịt lại, dầu không còn tràn ra ngoài. Quá trình xử trí sự cố, một thuyền viên bị rơi xuống sông, Kho 661 cho 02 xuồng vượt sông nhẹ cùng 6 đồng chí cứu hộ cơ động ra vị trí tiếp cận vớt người bị nạn, đưa lên bờ cấp cứu kịp thời, an toàn.

leftcenterrightdel
 

leftcenterrightdel
Thủ trưởng BQP và các đại biểu tham quan các lực lượng thực hành xử trí tình huống cháy tàu dầu.

Do có sự hiệp đồng chặt chẽ và tổ chức hợp luyện chu đáo, sau hơn 01 giờ, sự cố tràn dầu được khắc phục. Trên mặt sông chỉ còn những váng dầu loang nhỏ không đủ gây nguy hiểm. Tàu 51-11-79 và Phân kho 14 được lệnh tiếp tục triển khai cấp phát, tiếp nhận nhiên liệu vào Phân kho 14 theo kế hoạch. Tuy nhiên do nhân viên thao tác không đúng quy trình, quy phạm, gây va chạm kim loại phát sinh tia lửa gây cháy trên tàu dầu. Lúc này, lượng dầu tồn trong tàu rất lớn.Ngay lập tức, tàu 51-11-79 phát lệnh báo động cháy và sử dụng trang bị chữa cháy hiện có để xử trí ban đầu khi đám cháy vừa mới phát sinh. Nhận được tin từ tàu 51-11-79, Chỉ huy Kho 661 trao đổi nhanh với chỉ huy lực lượng Công an Phòng cháy chữa cháy đang có mặt tại hiện trường và bàn giao công tác chỉ huy chữa cháy. Do tàu dầu đậu gần bờ nên Kho 661 sử dụng hệ thống chữa cháy cố định dùng lăng giá phun bọt để dập đám cháy; triển khai 01 xe chữa cháy kết hợp với 02 xe chữa cháy của Công an Phòng cháy chữa cháy tỉnh Thanh Hóa, triển khai thành đội hình lăng giá phun bọt chữa cháy. Cảng vụ Hàng hải Thanh Hóa điều động 01 tàu chữa cháy (do Lữ đoàn 649 đóng thế) cùng với Hải đội 433 triển khai đội hình chữa cháy tàu trên sông. Các đơn vị bạn và lực lượng địa phương triển khai thực hiện nhiệm vụ chữa cháy theo kế hoạch đã hiệp đồng. Tổ chức sơ tán vật tư, tài sản tại Cảng ra khu vực an toàn. Đến 10h30, đám cháy được dập tắt, thiệt hại không đáng kể.

Để xử lý ô nhiễm xung quanh bờ sông Mã, Kho 661 điều động 42 cán bộ, chiến sĩ cùng với lực lượng tăng cường của địa phương sử dụng 03 tàu và các bộ thiết bị làm sạch dầu bằng thủy lực rà soát 2 bên bờ sông khu vực Cảng xuất, nhập xăng dầu. Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thanh Hóa đánh giá tác động môi trường, phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan chỉ đạo Kho 661 tiếp tục khắc phục và giải quyết hậu quả xử lý môi trường. Đến 11h00 cùng ngày, cuộc Diễn tập kết thúc.

leftcenterrightdel
Tổ chức thu vét dầu tràn trên sông.

Theo nhận xét các cơ quan chức năng (Cục Cứu hộ - cứu nạn, Cục Tác chiến, Cục Quân huấn/Bộ Quốc phòng...): Công tác chuẩn bị diễn tập đầy đủ, chu đáo; hành động của các lực lượng tham gia diễn tập bám sát thực tiễn. Giả định tình huống diễn tập và xử trí tình huống sát thực tế. Công tác tổ chức chỉ huy, hiệp đồng giữa các lực lượng tham gia diễn tập chặt chẽ.... Theo ông Cao Chí Kiên - Phó trưởng ban Công nghệ, An toàn môi trường (Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam): Rút kinh nghiệm từ cuộc Diễn tập này, Tập đoàn sẽ chỉ đạo các tổng công ty, đơn vị thuộc Tập đoàn nghiên cứu, vận dụng cách làm của Cục Xăng dầu, nhất là công tác hiệp đồng giữa các lực lượng. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị, địa phương và ngành Xăng dầu Quân đội trong việc xử trí các tình huống xảy ra sự cố tràn dầu trên từng khu vực. Sẵn sàng hỗ trợ, chuyển giao công nghệ, tổ chức tập huấn và phổ biến kinh nghiệm xử trí các tình huống sự cố tràn dầu cho Quân đội.

Có thể khẳng định: Cuộc Diễn tập TD - 19 đã thành công tốt đẹp, đạt được mục đích, yêu cầu đề ra, đảm bảo an toàn tuyệt đối về người, trang thiết bị, phương tiện, tài sản. Thông qua diễn tập góp phần nâng cao trình độ thu nhận, xử lý thông tin; tổ chức chỉ huy, điều hành của chỉ huy Kho 661; nâng cao khả năng phối hợp, hiệp đồng ứng phó sự cố tràn dầu giữa Kho 661 với các lực lượng trên địa bàn; rèn luyện cho cán bộ, nhân viên, chiến sĩ về kỹ chiến thuật, khả năng sử dụng các trang bị, phương tiện hiện có để xử trí tình huống. Trên cơ sở những bài học kinh nghiệm rút ra  từ thực tiễn tiếp nhận, cấp phát xăng dầu, Kho 661 cần tiếp tục bổ sung, điều chỉnh kế hoạch, phương án ứng phó sự cố tràn dầu cho phù hợp. Các cơ quan chức năng của Cục Xăng dầu cần tiếp tục nghiên cứu thêm về vấn đề xử lý thông tin, vận hành cơ chế chỉ huy điều hành các kho xăng dầu trong quá trình xử trí sự cố tràn dầu và công tác phối hợp, hiệp đồng với các cơ quan, đơn vị bạn, địa phương trong ứng phó sự cố tràn dầu. Từng bước hoàn chỉnh mô hình để ngành Xăng dầu toàn quân học tập, nghiên cứu, vận dụng vào nội dung huấn luyện xăng dầu tại các đơn vị trong thời gian tới.

Bài, ảnh: THÀNH LONG