Qua thời gian sử dụng bếp lò hơi cơ khí tại các bếp ăn thuộc Quân khu 9 cho thấy có nhiều ưu điểm, song, quá trình nấu, bụi tro trấu sẽ theo ống khói bay ra ngoài gây ô nhiễm môi trường.

Để khắc phục tình trạng trên, tháng 10/2012, Phòng Quân nhu Quân khu 9 tiến hành nghiên cứu “Thiết bị xử lý bụi tro trấu” nhằm hạn chế thấp nhất lượng bụi thải ra môi trường. Thiết bị được thử nghiệm tại bếp phục vụ 100 người ăn ở Tiểu đoàn 1 thuộc Trung đoàn Thông tin 29 và Tiểu đoàn Cảnh vệ Bộ Tham mưu Quân khu.

Thiết bị có hình khối lăng trụ kích thước 600mm x 1.200mm làm bằng tôn mạ kẽm dày 6mm, gồm các chi tiết:

 

1. ống dẫn khói bụi tro trấu vào thiết bị: Tính từ đầu ống khói bụi của bếp lên thiết bị, đường kính 180mm.

2. Ống khói tro trấu thải ra môi trường: Từ thiết bị thoát ra môi trường, đường kính 180mm

3. Van tự động: Khi lượng khí thừa, van tự động bật nắp thoát khí ra ngoài, đường kính 100mm.

4. Lưới lọc bụi tro trấu (bố trí trong thiết bị): Làm bằng Inox có lỗ 7mm, 5mm, 3mm.

5. Ống rơi bụi tro trấu trở lại: Sau khi khói bụi tro trấu của bếp vào thiết bị xử lý bụi thì bụi tro trấu rơi trở lại theo đường ống có đường kính 100mm xuống vào thùng chứa bụi tro, có đường kính 400mm.

6. Khung sắt giữ thiết bị: Khung sắt hộp mạ kẽm 10mm x 30mm x 1.200mm, bao quanh thiết bị và có thanh chống đỡ cố định thiết bị hình khối lăng trụ bằng tôn.

Để tính được lượng trấu tiêu thụ cho 1 ngày nấu ăn, đồng thời, tính được lượng bụi tro trấu thoát ra môi trường, Phòng đã tiến hành 2 phương pháp trên cùng một bếp với quân số 100 người ăn.

 Phương pháp thủ công: Lượng trấu đun nấu cho 3 bữa ăn/1 ngày: Chất đốt sử dụng 68kg/100 người ăn, bình quân 0,68kg/người/ngày. Kết quả cho thấy, lượng bụi tro trấu rơi trở lại là 0,89kg.

 Phương pháp khoa học: Phòng đã liên hệ với Trung tâm Ứng dụng Khoa học Công nghệ và Môi trường thành phố Cần Thơ tiến hành thực nghiệm. Qua khảo sát và dùng máy đo (số IMR 2800P) theo tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN 5799:95) thì lượng bụi tro trấu thoát ra môi trường và lượng bụi giảm như sau:

- Với bếp chưa lắp đặt thiết bị, lượng bụi thoát ra môi trường là 438,50/200 g = 219,25%, vượt tiêu chuẩn cho phép khí thải ra công nghiệp (QCVN:19/2009/BTNMT).

- Với bếp đã lắp đặt thiết bị, lượng bụi thoát ra môi trường là 171,00/200 g = 85,50%, dưới mức tiêu chuẩn cho phép.

Hiện nay, Phòng Quân nhu đang hoàn chỉnh “Thiết bị xử lý bụi tro trấu” cho loại bếp 250 người ăn và nghiên cứu thiết kế thiết bị này cho loại bếp 150, 500 người ăn. Đồng thời hoàn thiện hồ sơ đề nghị cho phép sản xuất đại trà để lắp đặt cho các bếp trong Quân khu và Bộ chỉ huy Quân sự các tỉnh, thành phố khu vực đồng bằng sông Cửu Long.

Tổng chi phí vật tư, nhân công là 7.815.000 đồng/bếp.

NGUYỄN HỒNG QUANG