Chuyến công tác khắc sâu tình hữu nghị Việt - Lào

Đúng 5 giờ sáng 21-12-2019, đoàn xe quân sự chở gần 100 cán bộ, bác sĩ, nhân viên Đoàn công tác bắt đầu lăn bánh, hướng về  biên giới Việt - Lào. Thời tiết miền Bắc mấy hôm rồi mưa rả rích, khiến cái lạnh buốt những ngày cuối năm càng thêm tê tái... Sau chặng dừng nghỉ qua đêm tại tỉnh Điện Biên, 8 giờ sáng hôm sau, chiếc xe đầu tiên bắt đầu vượt qua cửa khẩu Tây Trang, đi sâu vào nội địa nước bạn.

Bà con nhân dân huyện Sẳm Phăn nô nức đi khám bệnh.

Phông- Sa- Lỳ là tỉnh nghèo, có địa hình đồi núi như nhiều địa phương biên giới phía Tây Bắc nước ta. Dọc con đường nhựa nối từ cửa khẩu Pơ Hốc về trung tâm, lác đác vài bản người Lào nằm chênh vênh, thấp thoáng bên sườn núi. Do điều kiện kinh tế chậm phát triển, mạng lưới cơ sở y tế còn thiếu thốn và lạc hậu nên hoạt động chăm sóc sức khỏe của các địa phương nơi Đoàn đến còn nhiều khó khăn.

Ngay chiều hôm đó, khi tổ công tác tại huyện Mường Mày còn đang triển khai lắp đặt trang thiết bị y tế mang theo thì ca cấp cứu đầu tiên đã được chuyển tới. Đó là  trường hợp mang thai đôi của chị Po - Tang, người dân tộc Cho ở bản Chiềng Nuông. Sản phụ được đưa đến muộn, chỉ vài chục phút nữa, tính mạng 2 cháu bé sẽ bị đe dọa; vừa lọt lòng mẹ, cháu thứ hai đã ngừng hô hấp, toàn thân mềm oặt, da tím tái. Tổ sản của Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 với 2 thành viên là Đại úy, bác sĩ Nguyễn Văn Thái và Đại úy, điều dưỡng Nguyễn Thị Liên lập tức tiến hành bóp bóng, ép tim, hô hấp nhân tạo... Hơn 1 tiếng sau, cháu bé thở lại và bắt đầu có phản xạ. Do điều kiện chuyên môn tại chỗ không đáp ứng yêu cầu, các bác sĩ đề nghị bạn điều xe chuyển gấp cháu sang Bệnh viện Đa khoa tỉnh Điện Biên để nhận được sự trợ giúp cần thiết...

Một bàn khám bệnh tại huyện Sẳm Phăn

Sau Lễ khai mạc ngắn gọn, với sự có mặt của Trung tướng Vông - khăm Phôm - Mạ - Kon, Chủ nhiệm Tổng cục Hậu cần Quân đội Nhân dân Lào và lãnh đạo chính quyền địa phương, hoạt động khám bệnh, cấp thuốc tại 3 huyện đã diễn ra đồng loạt. Có mặt tại Bệnh viện huyện Mường Khỏa, chúng tôi được các đồng chí cán bộ ở đây cho biết: Ngay từ sáng sớm, biết tin có Đoàn Quân y Việt Nam đến, hàng trăm bà con từ các bản làng đã có mặt từ rất sớm để được khám bệnh. Không phụ lòng mong mỏi của người dân, các y, bác sĩ nhanh chóng bắt tay vào việc. Dù không gian chật hẹp nhưng các phòng khám từ nội ngoại chung đến chuyên khoa, cấp thuốc... được bố trí theo quy trình một chiều, đều phấn đấu khám cho nhiều người nhất, trong thời gian ngắn nhất. Mỗi phòng khám có 1 bác sĩ quân y Việt Nam giàu kinh nghiệm phụ trách chung, cùng 1-2 bác sĩ chuyên khoa. Bạn cũng bố trí mỗi phòng 1-2 cán bộ chuyên môn biết tiếng Việt làm công tác phiên dịch...

Có mặt tại phòng khám Nội, chúng tôi thấy Đại tá Lại Khắc Trọng (Bệnh viện Quân y 354) đang chăm chú khám cho ông Phét - Sạ - Long - Na, bị đau thận từ nhiều năm trước, song do nhà nghèo nên mỗi lần bị đau, ông chỉ sắc cây rừng để uống. Lần này, được thông báo có bộ đội từ Việt Nam đến khám miễn phí, ông lặn lội hơn 30 km đường rừng, đến đây khi trời chưa sáng. Siêu âm ổ bụng, các bác sĩ kết luận ông bị sỏi thận cả 2 bên và giới thiệu lên bệnh viện tỉnh điều trị. Cũng giống như ông Phét - Sạ - Long - Na, ông Na - nong - suôn, 65 tuổi, quê ở bản Lang bị đau trong lồng ngực nhiều năm nhưng chưa bao giờ đi khám bệnh. Lần này, nghe Trưởng bản thông báo có bộ đội Việt Nam sang khám miễn phí, ông mới được gia đình đưa đến khám. Sau khi chụp X-quang, phát hiện ông bị lao phổi nặng, các bác sĩ cấp thuốc bổ và hướng dẫn ông lên tuyến tỉnh để được điều trị kịp thời...

Đoàn công tác tặng quà các đối tượng chính sách huyện Mường Khỏa

Dần về trưa, bà con đổ về ngày một đông, các phòng khám đều đã quá tải. Thấm vội những giọt mồ hôi lấm tấm trên gương mặt, Trung tá, bác sĩ Dương Thái Thanh, phụ trách Phòng khám Răng cho biết, ngay trong buổi sáng, anh đã khám, chữa răng cho hơn 60 ca. Hầu như ai vào đây cũng có vấn đề về răng, miệng nên các anh hầu như không có thời gian nghỉ. “Dù có bất đồng ngôn ngữ nhưng khi thấy người dân đến khám đông và rất háo hức, chúng tôi càng nỗ lực, cố gắng khám thật kỹ và tư vấn cho bà con cách phòng tránh, bảo vệ răng miệng tốt nhất có thể”- bác sĩ Thanh chia sẻ. Thượng tá Hà Duy Dương, Phó Giám đốc Bệnh viện Quân y 354, phụ trách điểm khám, ngay ngày đầu tiên, hơn 1.100 lượt người dân đủ mọi lứa tuổi ở Mường Khỏa được khám bệnh, cấp thuốc, vượt gần gấp đôi so với dự tính ban đầu... Anh cho biết: Phần đa người dân đến đây đều mắc bệnh. Người già mắc bệnh tim mạch, hô hấp, người trẻ cũng mắc nhiều chứng bệnh về tiêu hóa, nhưng nhiều bệnh nhất phải kể đến phụ nữ và trẻ em. Do điều kiện, hoàn cảnh sống khó khăn, nhiều chị em phụ nữ chưa từng được khám bệnh, dù chỉ một lần. Nhiều trẻ em đến khám trong tình trạng suy dinh dưỡng. Những người mắc bệnh nguy hiểm đều được các bác sĩ hướng dẫn đến các cơ sở y tế chuyên sâu để điều trị...

Cũng như ở Mường Khỏa, tại hai điểm khám ở Bệnh viện huyện Mường Mày và Sẳm Phăn, các tổ công tác cũng được huy động làm việc hết công suất. Có ngày, hơn 12 giờ, các bác sĩ mới nghỉ ăn trưa. Vất vả là vậy nhưng ai nấy đều vui, vì làm được một việc đầy ý nghĩa… Có lẽ cảm động nhất là trường hợp ông Xiêng - Khèn, 75 tuổi ở bản Phông – Xay - Nưa. Không thể đi lại từ mấy năm nay, ông được con trai chở đến bằng chiếc máy cày vượt 17 km đường đèo, dốc để gặp bằng được bác sĩ quân y Việt Nam. Trực tiếp khám cho ông, Thiếu tá Trần Văn Hải (Bệnh viện Quân y 105) cho biết, ông bị tiểu đường nhiều năm nên thể lực đã suy kiệt. Các bác sĩ đã cấp thuốc điều trị tạm thời và hướng dẫn người bệnh cách chăm sóc sức khỏe lâu dài.

Tham gia công tác khám bệnh, chữa bệnh từ năm 1990, nhưng đây là lần đầu tiên nữ Đại tá, Bác sĩ Tô Thiên Lý (Bệnh viện Quân y 354) sang Lào công tác. Chuyến đi để lại cho chị nhiều ấn tượng đẹp về tình cảm của người dân nơi đây. Chị cho biết, trong chuyến đi này, chị  và đồng nghiệp đã khám hơn 300 lượt phụ nữ Lào, trong đó, tới 90% bị mắc bệnh phụ khoa; không ít ca có dấu hiệu ung thư cổ tử cung. “Sự háo hức, mong chờ của bà con khiến chúng tôi không hề mệt mỏi mà thấy càng phải  nỗ lực nhiều hơn nữa...”- chị tâm sự...

Bên cạnh các hoạt động khám bệnh, Đoàn đã đến thăm, tặng 30 suất quà cho các gia đình chính sách đặc biệt trên địa bàn (mỗi suất trị giá 2 triệu đồng). Tính chung, trong vòng 4 ngày, Đoàn đã khám, cấp thuốc miễn phí và tư vấn chăm sóc sức khỏe cho gần 11.660 người dân, đạt gần gấp đôi kế hoạch ban đầu. Các y, bác sĩ còn tranh thủ trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm khám chữa bệnh, vệ sinh, phòng dịch bệnh với các đồng nghiệp phía Bạn.

Kết thúc chuyến hành trình, một buổi giao lưu văn nghệ chia tay đã được tổ chức trọng thể tại Trung tâm huyện Mường Khỏa vào buổi tối cuối cùng. Điệu khèn, tiếng hát, màn múa Lăm vông du dương, bay cao, hòa quyện cùng ánh điện bập bùng khiến làn sương đêm cuối đông như mỏng đi, tan ra. Đêm về khuya, các tiết mục văn nghệ cũng đã tạm dừng, vậy mà bộ đội và bà con nhân dân vẫn còn quyến luyến, bịn rịn bên nhau, mong đêm dài thêm nữa để những lời ca, điệu múa về tình hữu nghị Lào - Việt còn vang mãi. Đúng như lời Thiếu tướng Nguyễn Văn Cường, Phó Chính ủy Tổng cục Hậu cần Quân đội Nhân dân Việt Nam, Trưởng đoàn công tác và Thiếu tướng Bua- Sỉn In - Tha - Vông, Cục trưởng Cục Quân y Tổng cục Hậu cần Quân đội Nhân dân Lào phát biểu trong Lễ Bế mạc: Chuyến công tác là điểm nhấn minh chứng cho tình đoàn kết, mối quan hệ thủy chung, son sắt giữa quân đội và nhân dân hai nước Việt Nam - Lào...

Bài, ảnh: NHẬT LINH