Thời điểm này, đàn trâu, bò dễ bị nhiễm bệnh tụ huyết trùng, viêm phổi, lở mồm long móng, cảm lạnh. Đối với lợn, có thể mắc bệnh tai xanh, lở mồm long móng… và đặc biệt hay mắc bệnh tụ huyết trùng, dịch tả, phó thương hàn, đóng dấu... Đối với gia cầm dễ mắc bệnh Gumboro, Newcastle, cúm, hội chứng tiêu chảy… Nếu không có biện pháp phòng, chống kịp thời, mầm bệnh (vi khuẩn, virut) sẽ phát triển nhanh, phát tán qua không khí, gió, thức ăn, nước uống, vật dụng chuồng nuôi… bùng phát thành dịch, gây thiệt hại lớn cho đơn vị và người chăn nuôi. Để chủ động PCD bệnh cho đàn vật nuôi, cần áp dụng một số biện pháp sau:

Trước hết, quán triệt, thực hiện nghiêm túc các hướng dẫn, công điện của Bộ Quốc phòng, Tổng cục Hậu cần, Cục Quân nhu về công tác PCD bệnh trên đàn gia súc, gia cầm. Triển khai thực hiện hiệu quả các biện pháp, phân công, phân nhiệm rõ ràng đến từng bộ phận, cá nhân để chủ động PCD bệnh đạt hiệu quả cao nhất.

leftcenterrightdel
Chuồng nuôi lợn của Trung đoàn 102 (Sư đoàn 308-Quân đoàn 1) luôn được vệ sinh sạch sẽ, khử trùng theo quy định. Ảnh: Đình Thảo

Tăng cường giám sát tình hình dịch bệnh, nhất là các dịch bệnh nguy hiểm ở gia súc, gia cầm; chủ động phát hiện và xử lý sớm các trường hợp dịch bệnh nguy hiểm phát sinh. Thực hiện tiêm phòng đầy đủ vắc-xin cho đàn gia súc, gia cầm đến tuổi tiêm phòng theo quy định; thời gian tiêm phòng vào sáng sớm hoặc chiều tối, chú ý không tiêm nhiều loại vắc-xin cho một vật nuôi trong cùng một lần tiêm; bổ sung điện giải và vitamin ngay sau khi dùng vắc-xin. Một số vắc-xin cần tiêm ngay, theo định kỳ là: Với trâu bò, tiêm phòng bệnh tụ huyết trùng, lở mồm long móng. Đối với lợn, đảm bảo tiêm phòng 04 bệnh đỏ, bệnh tai xanh, lở mồm long móng (lợn nái tiêm thêm vắc-xin Leptospira, suyễn lợn; lợn con tiêm Ecoli). Đàn gia cầm đảm bảo tiêm đầy đủ vắc-xin Newcastle, Gumboro, cúm gia cầm; nhất là thời điểm tháng 2, 3, 4 hằng năm vi-rút cúm gia cầm phát triển mạnh, lây lan nhanh; cần bổ sung B-Complex từ 10-15 ngày, cho uống 2 lần/ngày vào buổi sáng và chiều; đập dập 2-3 củ tỏi sống hòa với 10-15 lít nước cho gia cầm uống liên tục trong 2-3 ngày; kết hợp đốt quả bồ kết đặt 4 góc chuồng cho gia cầm ngửi khói, định kỳ 1 tuần/lần.

Thường xuyên thu dọn, vệ sinh, khử trùng bên trong và ngoài chuồng nuôi; khơi thông cống, rãnh thoát nước; phát quang bụi rậm xung quanh khu chăn nuôi, không để gây ô nhiễm môi trường và phát sinh dịch bệnh… Chất thải rắn phải được thu gom hằng ngày, chuyển đến nơi tập trung và xử lý theo quy định. Chất thải lỏng phải được thu gom theo đường riêng và xử lý bằng hóa chất hoặc bằng phương pháp sinh học, bảo đảm an toàn trước khi thải ra môi trường. Vị trí tập trung chất thải để xử lý phải để xa khu chuồng nuôi, nơi cấp nước, tránh tràn.

Phun thuốc phòng dịch bệnh cho gia súc, gia cầm định kỳ 1 lần/tuần, diện tích phun rộng cả khu vực chuồng nuôi và khu vực xung quanh. Một số loại thuốc sát trùng có hiệu quả cao, an toàn cao là Vikol, Halamit, Biocid, Haniodil. Đối với các trang trại quy mô lớn, cần có hố sát trùng và rắc vôi bột ngoài khu vực chuồng nuôi. Bên cạnh đó, có thể dùng hóa chất Farm Cleam, liều lượng 50g/10m2 rắc trực tiếp trên nền chuồng hoặc hố ủ biogas để khử mùi hôi chuồng nuôi.

Cho gia súc, gia cầm ăn đủ dinh dưỡng để nâng cao sức đề kháng. Chú ý cho vật nuôi ăn loại thức ăn dễ tiêu, chất lượng tốt, không bị ôi thiu, nấm mốc, đủ khẩu phần ăn theo nhu cầu dinh dưỡng theo từng giai đoạn lứa tuổi; tăng chất béo và giảm tinh bột trong khẩu phần ăn để hạn chế quá trình sinh nhiệt của vật nuôi; cho ăn thức ăn tinh vào bữa sáng và tối. Đối với trâu bò, nhất là bò sữa cần cân đối lượng thức ăn tinh và thức ăn thô xanh; chủ động ủ thức ăn xanh hoặc ủ rơm với Ure để dự trữ thức ăn mùa Đông cho bò. Đối với lợn và gia cầm, có thể bổ sung vào thức ăn, nước uống một số vitamin, khoáng chất, chất điện giải cho con vật ăn trực tiếp. Hằng ngày, cần cung cấp đủ nước uống sạch cho vật nuôi, bổ sung lượng muối nhất định; những ngày nhiệt độ xuống thấp, cần cho con vật uống nước ấm... Tăng cường sử dụng chế phẩm sinh học vào nước uống, chất độn chuồng để PCD bệnh cho đàn vật nuôi, bổ sung các loại khoáng chất, vitamin để giúp vật nuôi nâng cao sức đề kháng, ngăn chặn mầm bệnh. Chú ý không sử dụng chung dụng cụ chăn nuôi giữa các chuồng nhằm tránh lây lan bệnh dịch.

Khi thời tiết thay đổi, cần chú ý che chắn chuồng trại, tránh gió lùa, nhất là những ngày có gió mùa Đông Bắc. Những ngày mưa phùn kéo dài, độ ẩm cao, cần giữ ấm cho con vật, nhất là đối với gia súc, gia cầm còn nhỏ. Thực hiện tốt quy trình chuẩn bị chuồng trại, dự trữ thức ăn thô, xanh trong vụ, tiêm các loại vắc-xin phòng bệnh truyền nhiễm hoặc tiêm phòng bổ sung cho trâu, bò; định kỳ thực hiện vệ sinh, tiêu độc khử trùng, xử lý chất thải chăn nuôi. Thường xuyên theo dõi tình trạng sức khỏe của đàn vật nuôi để phát hiện, điều trị kịp thời. Trường hợp gia súc, gia cầm nghi mắc bệnh, phải báo cáo chỉ huy đơn vị và liên hệ với cơ quan thú y địa phương để có biện pháp xử trí kịp thời. Nếu xảy ra dịch, phải báo ngay với chỉ huy đơn vị, cơ quan thú y địa phương và thực hiện các biện pháp tiêu độc, khử trùng tại chỗ theo hướng dẫn của cơ quan thú y.

Khi có nhu cầu vận chuyển gia súc, gia cầm từ nơi này sang nơi khác, cần chú ý đảm bảo các quy trình vận chuyển, thực hiện nghiêm kiểm dịch vận chuyển để đảm bảo an toàn dịch bệnh. Phương tiện vận chuyển trước và sau khi vào chuồng nuôi phải được khử trùng, tiêu độc. Đặc biệt, không để phương tiện vận chuyển của thương lái, phương tiện vận chuyển thức ăn đến gần khu vực chuồng nuôi. Tăng cường thực hiện công tác kiểm soát giết mổ, nhất là ở trạm chế biến tập trung và sản phẩm động vật chế biến sẵn.

Đặc biệt, các đơn vị cần tiếp tục tổ chức chăn nuôi gia súc, gia cầm theo hướng tập trung, khép kín, nhất là đối với đàn gia cầm, từ khâu sản xuất con giống đến nuôi dưỡng, giết mổ, chế biến, sử dụng sản phẩm tập trung cấp trung, lữ đoàn. Quá trình chăn nuôi cần áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học nhằm hạn chế tối đa sự lây nhiễm dịch bệnh, tác nhân sinh học do tự nhiên hoặc con người tạo ra, làm ảnh hưởng tới sự sinh trưởng và phát triển của đàn vật nuôi, đảm bảo đạt năng suất, hiệu quả cao nhất.

Thượng tá BÙI HUY LÊ - Phó Trưởng phòng Sản xuất - Cục Quân nhu