Có nhiều phương pháp xác định mức chứa xăng dầu trong bể chứa đứng, như: Dùng thước đo bể từ nóc bể, đây là phương pháp truyền thống được áp dụng nhiều nhất, có ưu điểm là độ chính xác cao nhưng mất thời gian, công sức, không bảo đảm tính kịp thời, dễ mất an toàn, bị hạn chế bởi điều kiện thời tiết; việc thường xuyên đưa thước vào bể dễ mang theo các tạp chất làm ảnh hưởng đến chất lượng xăng dầu. Xác định bằng ống thông thủy được sử dụng ở một số bể chứa trước năm 1975 ở miền Nam do Mỹ xây dựng, có ưu điểm là vẫn phát huy tác dụng của van hô hấp trong điều kiện bình thông thủy gắn liền với bể, rất ít khi bị hỏng, nhưng khó quan sát được mức chứa nhiên liệu ở độ cao lớn (phải có thang để tiếp cận đọc kết quả), ống thông thủy dễ bị vỡ; độ chính xác phụ thuộc vào mức độ chênh lệch giữa tỷ trọng nhiên liệu ở trong ống và trong bể. Phương pháp báo mức nhiên liệu bằng máy quét điện tử, có độ chính xác cao, nhưng giá thành cao và chế độ bảo dưỡng kỹ thuật không phù hợp với điều kiện kho xăng dầu quân sự. Phương pháp báo mức chứa nhiên liệu bằng phao với thước đo ngược, được áp dụng ở các bể chứa trước năm 1975 ở miền Nam do Mỹ xây dựng, sử dụng phao nổi và dây dẫn kim báo mức; có ưu điểm là hệ thống đơn giản, dễ sản xuất và bảo dưỡng; nhược điểm là khó đọc kết quả (đọc ngược).
Từ thực tế trên, để xác định kịp thời mức chứa nhiên liệu trong bể chứa đứng ở mọi thời điểm (tiếp nhận, cấp phát, tồn chứa), trong mọi điều kiện thời tiết bằng hệ thống báo mức tự động thay việc phải xác định bằng các phương pháp nêu trên, vừa qua, Đại tá Trương Ngọc Hưng – Trưởng phòng Xăng dầu (Cục Hậu cần Quân chủng Hải quân) và các cộng sự đã nghiên cứu thành công và đưa vào sử dụng Thước báo mức nhiên liệu bể trụ đứng.
Nguyên lý hoạt động của thước là xác định mức nhiên liệu bằng phao với độ cao kim báo mức trùng với độ cao mức chứa nhiên liệu trong bể thông qua hệ thống dây dẫn truyền chuyển động từ phao (trong bể) đến kim báo mức (ngoài bể) qua ống dẫn trên nóc bể nối thông khoảng trống trong bể với khoảng trống ngoài. Kim báo mức chuyển động theo phương thẳng đứng dọc theo thước, áp sát thành bể, theo 2 hướng lên và xuống theo mức chứa nhiên liệu có trong bể. Hệ thống thước báo mức nhiên liệu có 2 kiểu: Kiểu chữ n và kiểu chữ M, gồm 3 bộ phận: bộ phận phao nổi; bộ phận truyền động; kim báo mức và thước đo. Kết quả thử nghiệm tại một số kho, bể chứa thuộc Quân chủng cho thấy, có nhiều ưu điểm nổi trội đó là: Độ chính xác cao, dễ đọc kết quả trên thước, nhanh chóng xác định số lượng nhiên liệu trong bể, ở xa hoặc trong điều kiện thời tiết xấu vẫn xác định được mức chứa nhiên liệu trong bể. Khi nhập nhiên liệu, bộ đội không phải lên nóc bể để kiểm tra nhiên liệu đã đầy hay chưa? không bị độc hại do hít phải hơi xăng dầu như phương pháp đo từ nóc bể. Tổng kinh phí sản xuất, lắp đặt khoảng 10 triệu đồng/bộ.
HỒNG QUANG