Trong thời gian đầu thực hiện chính sách khám bệnh, chữa bệnh (KB,CB) cho quân nhân theo phương thức BHYTQN, các đơn vị của Quân khu gặp một số khó khăn, đó là: Nhiều cán bộ chưa nắm chắc quy định nên khi quân nhân có ý kiến thắc mắc đã không giải thích được chuẩn xác, kịp thời. Quá trình triển khai còn phát sinh nhiều bất cập về cơ sở pháp lý trong KBCB và những vướng mắc trong thanh quyết toán đối với các đơn vị quân y trong Quân khu. Nguyên nhân, do thời gian đầu mới triển khai thí điểm ở một số đơn vị nên việc truyền thông, quán triệt chưa rộng khắp, quân nhân vẫn quen với việc KBCB theo phương thức cũ nên phát sinh thắc mắc và phản ứng với quy trình, thủ tục mới. Chưa kể, thời điểm đó, hầu hết các cơ sở quân y trong Quân khu chưa được cấp giấy phép hoạt động và rất nhiều cán bộ, nhân viên quân y chưa có chứng chỉ hành nghề nên chưa đủ cơ sở pháp lý để ký hợp đồng KBCB với các cơ quan BHYT. Vì vậy, việc đăng ký KBCB ban đầu của quân nhân khó triển khai thực hiện theo phương thức BHYTQN.

leftcenterrightdel
Bác sĩ Bệnh viện Quân y 121 (Quân khu 9) khám bệnh cho quân nhân theo hình thức BHYTQN. Ảnh: CTV

Sau một năm thực hiện thí điểm, đến ngày 01/01/2017, Quân khu 9 thực hiện áp dụng BHYTQN cho 100% quân số. Để bảo đảm cho việc thực hiện công tác KBCB BHYTQN trong Quân khu được thuận lợi, ngành Quân y đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan tổ chức các lớp tập huấn hướng dẫn về nội dung công tác BHXH, BHYT cho các đơn vị trong toàn Quân khu. Để bảo đảm cơ sở pháp lý cho việc KBCB BHYT, Tổ thẩm định Quân khu đã rà soát, thẩm định thủ tục hồ sơ đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề và giấy phép hoạt động cho các cơ sở quân y. Đến nay, Quân khu 9 đã được Bộ Quốc phòng cấp giấy phép hoạt động cho 29 cơ sở quân y và cấp chứng chỉ hành nghề cho 1.219 cán bộ quân y. Ngoài ra, còn thẩm định và gửi hồ sơ cấp giấy phép hoạt động cho 101 đơn vị quân y tuyến 4.

Nhờ chuẩn bị kỹ nên năm 2017, việc triển khai thực hiện BHYTQN của Quân khu đã có những chuyển biến tích cực, khắc phục được nhiều hạn chế, bất cập trước đó. Được sự quan tâm của thủ trưởng các cấp, nhiều cơ sở KBCB trong Quân khu đã được nâng cấp về hạ tầng, đầu tư thêm các trang thiết bị hiện đại, nhất là Bệnh viện Quân y 120, 121 và Bệnh viện Quân Dân y các tỉnh Đồng Tháp, Cần Thơ, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Trà Vinh, Vĩnh Long, Cà Mau… Do được đầu tư đồng bộ nên hệ thống KBCB quân y, quân dân y kết hợp trong toàn Quân khu đã tham gia tích cực, hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ, chăm sóc sức khỏe (CSSK) cho bộ đội và nhân dân trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Các bệnh xá quân dân y, phòng khám đa khoa quân dân y đã thu hút một lượng lớn bệnh nhân trên địa bàn đến khám và điều trị bệnh. Các bệnh xá BCHQS các tỉnh, sư đoàn, lữ đoàn, trung đoàn cũng đang được tích cực củng cố, nâng cấp cơ sở hạ tầng và trang thiết bị, đào tạo nhân lực chuyên môn để bảo đảm đủ điều kiện về chuyên môn và pháp lý KBCB BHYT cho các đối tượng, góp phần giải quyết nhu cầu CSSK cho bộ đội và nhân dân, góp phần củng cố an sinh xã hội trên địa bàn Quân khu.

Qua thời gian triển khai thực hiện trên toàn Quân khu, có thể khẳng định, việc áp dụng BHYTQN mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho quân nhân trong KBCB thường xuyên. Phạm vi đăng ký KBCB ban đầu và quyền lợi về chăm sóc y tế được mở rộng. Nhờ đó, quân nhân được tiếp cận dễ dàng hệ thống CSSK trong toàn quốc và được hưởng sự chăm sóc y tế cao nhất so với các đối tượng khác có thẻ BHYT. Chính sách BHYTQN đã làm thay đổi phương thức bảo vệ, CSSK cho lực lượng vũ trang Quân khu theo hướng tích cực và hiện đại hơn.

Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động KBCB theo phương thức BHYTQN trong thời gian qua của Quân khu 9 vẫn còn có những khó khăn, vướng mắc. Đó là: Công tác tuyên truyền thực hiện BHYTQN ở một số đơn vị chưa sâu rộng. Một số quân nhân đi KBCB chưa thực hiện đúng thủ tục theo quy định, gây khó khăn cho quân y đơn vị trong quản lý quân số và sức khỏe bộ đội, làm phức tạp cho các cơ sở điều trị khi thanh quyết toán. Việc chuyển tuyến điều trị ở cơ sở quân y và dân y còn nhiều bất cập. Một số cơ sở dân y chưa quán triệt kỹ về chính sách BHYTQN, khi triển khai thực hiện còn nhiều lúng túng. Một số quân nhân đến khám, điều trị tại các cơ sở dân y, khi chuyển tuyến có nguyện vọng được chuyển đến các cơ sở quân y tiếp tục điều trị nhưng không được đáp ứng, mặc dù việc này, theo quy định là hoàn toàn phù hợp. Điều đó đã gây không ít phiền toái, bức xúc cho bệnh nhân. Đặc biệt, hiện nay, một số cơ sở KBCB trang thiết bị y tế chưa đồng bộ, còn thiếu so với nhu cầu KBCB BHYT, nhất là ở tuyến quân y đơn vị. Hệ thống công nghệ thông tin ở tuyến đơn vị chưa đáp ứng yêu cầu công tác quản lý hồ sơ bệnh án bệnh nhân BHYTQN. Một số cơ sở quân y trên địa bàn Quân khu chưa ký được hợp đồng KBCB với cơ quan BHXH Bộ Quốc phòng do chưa có giấy phép hoạt động nên quân nhân đơn vị phải đăng ký KBCB ở cơ sở y tế dân y gây khó khăn cho công tác quản lý bộ đội và quản lý sức khỏe quân nhân. Công tác tạo nguồn sử dụng kinh phí 10% gặp khó khăn do nhiều đơn vị đóng quân ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, đơn vị đóng quân phân tán khó tổ chức đấu thầu để cung ứng thuốc và vật tư y tế tiêu hao. Năng lực quân y đơn vị còn hạn chế do không có khả năng tổ chức đấu thầu theo Hướng dẫn của BHXH Việt Nam về việc quản lý, sử dụng thanh quyết toán kinh phí 10% khám chữa bệnh BHYT tại quân y đơn vị. Hình thức áp thầu của các sở y tế tại địa phương còn nhiều khó khăn, bất cập do nơi giao hàng xa, phải tăng chi phí vận chuyển... Để khắc phục khó khăn của quân y đơn vị trong cung ứng thuốc, hóa chất, vật tư tiêu hao, các đơn vị đã phải “nhượng” từ nguồn thuốc chính sách tồn kho. Tuy nhiên, lượng thuốc tồn kho đôi khi cũng không đủ và nhiều loại vật tư, thuốc không nằm trong danh mục theo nhu cầu sử dụng thực tế nên ảnh hưởng đến quyền lợi người đến KBCB tại quân y đơn vị.

Để kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc trên, ngành Quân y Quân khu 9 có một số đề xuất, kiến nghị như sau:

Đề nghị Cục Quân y nghiên cứu rút ngắn quy trình cấp giấy phép hoạt động và chứng chỉ hành nghề cho đơn vị để đẩy nhanh quá trình làm thủ tục ký hợp đồng KBCB với cơ quan BHXH Bộ Quốc phòng. Đề nghị Cục Quân y và cơ quan BHXH Bộ Quốc phòng thống nhất và cho phép Phòng Quân y Quân khu 9 tổ chức đấu thầu tập trung mua thuốc, vật tư y tế tiêu hao cung ứng cho các đơn vị không đủ năng lực mua sắm theo quy định. Xây dựng và ban hành danh mục cơ số SSCĐ, nội dung túi y tá, y sỹ cho phù hợp tình hình thực tế cung ứng thuốc để thay thế luân lưu cơ số, nhất là thuốc gây nghiện, thuốc hướng tâm thần, thuốc ít sử dụng và ban hành văn bản hướng dẫn sử dụng thuốc luân lưu từ các cơ số dự trữ để sử dụng tại bệnh xá, bệnh viện được phép thanh toán BHYT, tránh lãng phí do quá hạn.

Đề nghị cơ quan BHXH BQP: sớm ban hành văn bản phối hợp với BHXH các tỉnh, thành phố về chế độ, quy định về BHYTQN, tạo điều kiện thuận lợi trong việc khám KBCB và chuyển tuyến điều trị. Hỗ trợ kinh phí từ nguồn quỹ kết dư hằng năm để mua sắm trang thiết bị y tế, thay thế cho các trang thiết bị đã cũ, xuống cấp cho các tuyến, nhằm đáp ứng nhu cầu KBCB cho quân nhân, đặc biệt là tuyến quân y đơn vị.

Từ kết quả bước đầu triển khai BHYTQN ở Quân khu 9, chúng tôi tin tưởng rằng, mặc dù còn khó khăn, vướng mắc nhất định nhưng được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của thủ trưởng các cấp cùng sự nỗ lực của ngành Quân y và cơ quan BHXH Bộ Quốc phòng, sự chủ động vào cuộc của các cơ quan quân y, đơn vị, Quân khu 9 sẽ thực hiện thành công chính sách BHYTQN, thiết thực nâng cao chất lượng bảo vệ, CSSK cho bộ đội, góp phần xây dựng Quân đội ngày càng vững mạnh.

Đại tá - BS PHẠM HOÀNG LAI (Chủ nhiệm Quân y Quân khu 9)